روانشناسی ازدواج
ازدواج، شباهت و تفاوت ها
 
از زمان های خیلی دور همواره این سؤال بین روان شناسان خانواده مطرح بوده است که آیا شباهت ها باعث به وجود آمدن ازدواج موفق می شود یا تفاوت ها؟
پژوهش های به عمل آمده نشان می دهد که با ثبات ترین ازدواج ها آنهایی هستند که زن و شوهر بیشترین شباهت ها را با هم داشته اند. بعضی از روان شناسان شباهت های موجود بین زوجین را در حکم سپرده بانکی تلقی نموده و اشاره می کنند اگر میزان سپرده بانکی شما رقم بزرگی باشد و میزان بدهی بانکی شما کم باشد، در آن صورت مقابل نوسانات اقتصادی، بهتر می توانید مقاومت کرده و به نحو احسن می توانید احساس امنیت نمایید، ولی اگر میزان بدهی های شما نسبت به سپرده بانکی کم باشد، به همان نسبت احتمال این که دچار مشکل شوید، زیاد خواهد بود.
این تشابه نشان می دهد که هر قدر تشابه بین زوجین بیشتر باشد، به همان نسبت ازدواج آنان از استحکام و دوام بیشتری برخوردار خواهد بود و هر قدر تفاوت آنها بیشتر باشد، به همان نسبت احتمال این که دچار بحران شوند، زیاد خواهد شد. سؤالی که در اینجا مطرح می شود، این است که وجود کدام یک از تشابهات برای ازدواج لازم هستند؟

هوش
 
اگر هوش زن و شوهر به یک اندازه باشد، رابطه زناشویی با گرفتاری کمتری رو به رو می شود . توجه داشته باشید که « تحصیلات» ملاک نظر نیست چرا که بعضی از اشخاص بسیار باهوش، به هر دلیل ممکن است به کالج و دانشگاه راه پیدا نکنند. منظور این است که زن و شوهر به لحاظ بهره هوشی باید در یک ردیف قرار داشته باشند، بتوانند اشیا و امور را به یک شکل ببینند و درباره آنها به یک شکل صحبت کنند.
اگر یکی از طرفین ازدواج اغلب گمان می کند که همسرش متوجه منظور او نشده است، شرایط خوشایندی بین آنها برقرار نمی شود.بررسی های به عمل آمده نیز نشان می دهند اگر بهره هوشی زن و شوهر در یک ردیف یا نزدیک به هم باشد، ثبات ازدواج بیشتر می شود.

ارزش ها
 
لازم است که زن و شوهر درباره بسیاری از ارزش ها وحدت نظر داشته باشند، مثلاً مهم است که زن و شوهر درباره معنویات یا زندگی خانوادگی اختلاف نداشته باشند. اگر در این زمینه ها وحدت نظری وجود نداشته باشد، بروز اصطکاک میان آنها حتمی است.

علایق
 
اگر زن و شوهر در بسیاری از زمینه ها علایق مشترک داشته باشند، زندگی به کام شان شیرین می شود. در این میان هرچه تنوع علایق مشترک بیشتر باشد، بهتر است.

توقع از نظامات خانوادگی
 
زن و شوهر بایستی درباره وظایف و مسؤولیت های یکدیگر در رابطه زناشویی وحدت نظر داشته باشند. طرز فکر افراد در این زمینه کلاً به دو نوع تقسیم می شود. بعضی از افراد در مورد وظایف و مسؤولیت های زن و شوهر به طور سنتی فکر می کنند، بدین معنا که مدیریت داخلی منزل به عهده زن است و مرد نیز به عنوان مدیر بیرونی منزل یا نان آور خانواده تلقی می شود. فردی که در این زمینه به طور سنتی فکر می کند، باید با افردی ازدواج کند که با او همفکر است.
اما در حال حاضر که نقش های زن و مرد دستخوش تغییرات زیادی شده است، عده ای معتقد به تساوی حقوق بین زن و مرد هستند و وظایف و مسؤولیت های مشابهی نیز برای آنان قایل می شوند. افرادی که این اعتقاد را دارند، باید با هفکران خود ازدواج کنند.
در همین رابطه سؤال دیگری نیز مطرح می شود: تفاوت های مسأله ساز کدام ها هستند؟ به عبارت دیگر چه تفاوت هایی می توانند به خوشبختی زندگی زناشویی آسیب برسانند؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت وجود اختلافاتی که می توانند به خوشبختی زندگی زناشویی لطمه بزنند، عبارتند از:

میزان انرژی
 
وقتی یکی از طرفین ازدواج پرانرژی باشد و در مقابل همسر او کم انرژی، اینان با مشکلات عدیده ای برخورد می کنند. اختلاف در میزان انرژی در زمینه های مختلف نمایان می شود که از جمله می توان به معاشرت های اجتماعی، فعالیت های مذهبی و غیره اشاره کرد.
در انجام فعالیت های مربوط به خانه نیز سطح انرژی میان زن و شوهر اغلب مسأله ساز می شود، مثلاً ممکن است زن بخواهد کارهایی را روز تعطیل آخر هفته در منزل انجام دهد و شوهر علاقمند به این باشد که رو به روی تلویزیون بنشیند یا روزنامه بخواند.

عادات شخصی
 
وقتی زن و شوهر عادت های شخصی متفاوتی داشته باشند، به تدریج وحدت میان آنها رو به نقصان می رود.
از جمله عادت های مسأله ساز می توان به این موارد اشاره کرد: وقت شناسی، نظم و ترتیب، وابستگی مسؤولیت و... می توان به عادات شخصی متعددی اشاره کرد که زن و مرد باید قبل از ازدواج به آن توجه داشته باشند. مثلاً اگر یکی از آنها سیگار بکشد و دیگری نکشد، این اختلاف می تواند در رابطه زناشویی آنها دردسرساز شود. اگر یکی از آنها به خوردن غذاهای مقوی و مغذی علاقمند باشد و دیگری به این که چه می خورد بها ندهد، مشکلاتی در زندگی زناشویی ایجاد می کند.

استفاده از پول
 
بسیاری از زوج ها در اثر نداشتن توافق بر سر مسایل مالی دچار مشکل می شوند. یکی به فکر آینده است و می خواهد پولش را پس انداز کند و دیگری به خرج کردن پول و خوش بودن در لحظه حال علاقمند است. یکی معتقد به ریسک کردن است و دیگری فکر می کند که باید به تدریج و با ضریب اطمینان بالا بر دارایی های خود اضافه کند. یکی می گوید که درآمد را باید خرج فرزندان کرد و دیگری می خواهد پول را نگه دارد. اختلافاتی از این قبیل می تواند شیرازه زندگی زناشویی را تحت تأثیر قرار دهد.

علایق و مهارت های کلامی
 
اگر یکی از طرفین ازدواج زیاد حرف بزند و دیگری کم حرف باشد، چه مشکلی پیش می آید؟ اگر کسی هنگام صرف غذا علاقمند به صحبت باشد و همسرش بخواهد هنگام صرف غذا سکوت کند یا اگر یکی از طرفین ازدواج به صحبت تلفنی طولانی علاقمند باشد، زمینه های اختلاف را پایه ریزی کرده اند.
اما اگر افرادی با هم ازدواج کنند که در برخی از موارد فوق اختلاف داشته باشند، چه ویژگی را باید در خود بپرورانند تا بتوانند به زندگی زناشویی ادامه دهند؟ در پاسخ باید اشاره کرد اگر زوجین دارای ویژگی انعطاف پذیری باشند، می توانند به جای این که تحت تأثیر اختلافات طرف مقابل قرار بگیرند، با تفاوت ها کنار بیایند و برای حل مشکلات راه حل های مناسب پیدا کنند.
منبع:کوچه ما، شماره 11